با توجه به آسیب ­پذیری اقتصاد ایران در هم­زمانی محدودیت­های تحریمی و همچنین شیوع کرونا، به نظر می­رسد کشوری می‌تواند قابلیت همکاری با ایران را داشته باشد که بهتر از بقیه کشورها از پس مدیریت چالش­های اقتصادی ناشی از این همه­ گیری برآمده است. مقامات چینی بر اساس یک برنامه بلندمدت، همکاری‌های خود با کشورهای منطقه از جمله ایران را در قالب توسعه همکاری با 65 کشور مسیر پروژه کمربند و راه دنبال می‌کنند. اگرچه این پروژه فرامرزی، همانند بسیاری دیگر از برنامه‌های بین المللی تحت تاثیر همه‌گیری کرونا و بحرانهای اقتصادی ناشی از آن قرار گرفته است، اما کشور چین به خوبی چالش‌های موجود را کنترل نموده است. طبق داده­های وزارت بازرگانی چین، از ژانویه تا آگوست سال 2020، سرمایه­گذاری مستقیم غیر مالی شرکت­های چینی در 54 کشور شرکت کننده ابتکار کمربند و راه 11.8 میلیارد دلار بوده است که رشدی 31.5 درصدی را نسبت به مدت مشابه در سال گذشته ثبت کرده است. چین به عنوان یک کشور موفق در کنترل همه­ گیری کرونا و اثرات آن بر اقتصاد، پشتیبانی مالی از کشورهای کشورهای کم­تر توسعه یافته را در قالب وام­هایی نظیر وام اختصاصی 500 میلیون دلاری به سریلانکا جهت مبارزه با اثرات همه­ گیری پیگیری کرده است. علاوه بر کمک­های مستقیم مالی، در دوران همه­ گیری، اقدامات زیرساختی با اثرات بلندمدت و پایه نیز مورد توجه چین قرار دارد که مهم­ترین آن­ها عبارتند از توسعه راه ابریشم دیجیتال، توسعه راه ابریشم سلامت، افزایش مشارکت بخش خصوصی و توسعه همکاری­های چند جانبه بین­ المللی. چنان­چه ایران بتواند بخشی از نیازهای ساختاری خود در حوزه سلامت را به کمک جذب سرمایه موجود در راه ابریشم سلامت مرتفع سازد، علاوه بر رفع مشکلات داخلی و نیازهای گسترده این حوزه، زمینه توسعه صادرات در این بخش نیز مهیا می­شود. در عین حال ابتکار کمربند و راه که ایده ترکیب بخش­های دیجیتال مانند ارتباطات از راه دور، زیرساخت­های اینترنت و تجارت الکترونیکی را در قالب جاده ابریشم دیجیتال پیگیری می­کند، می­تواند این پتانسیل را برای ایران مهیا نماید تا در دوران همه­گیری و با توجه به تاکید ویژه چین به این بخش، از مزایای موجود برای بهبود زیرساخت­های اطلاعاتی بهره گیرد. بر این مبنا ضرورت کسب منافع مالی از کانال­های مالی تعیین شده در ابتکار با هدف تعریف جایگاه ثابت و ویژه برای ایران در برنامه­ های مالی این پروژه با چشم‌انداز رفع موانع تحریمی، لزوم بهره­ مندی از امکانات زیرساختی فراهم شده در ابتکار کمربند و راه به کمک انعقاد قراردادهای چندجانبه در شرایط تحریمی با کشور چین به عنوان داوطلب مدیریت و رهبری چالش­های جهانی همه­ گیری کرونا، اهمیت کسب جایگاه از سوی ایران در استراتژی توسعه زنجیره ­های تامین چین به کشورهای ابتکار کمربند و راه، لزوم رفع چالش­های ساختاری در حوزه اقتصاد سیاسی به واسطه اقداماتی نظیر احیای برجام و تصویب FATF، ضرورت ورود فعال ایران به راه ابریشم سلامت در راستای مرتفع نمودن نیازهای ساختاری در این حوزه و لزوم برخورداری از امکانات راه ابریشم دیجیتال ابتکار کمربند و راه با هدف تجهیز زیرساخت­ای این بخش، می­بایست مور توجه قرار گیرد.

دریافت فایل