تاریخ:

1388

مجری:

زورار پرمه

کلیدواژه ها:

بحران- مواد غذایی- کشاورزی- بحران مالی-ای‍الات‌ م‍ت‍ح‍ده‌ آم‍ری‍ک‍ا -ات‍ح‍ادی‍ه‌ اروپ‍ا - ژاپ‍ن‌- ه‍ن‍د- چ‍ی‍ن‌

در سال 2008 تغییر در معادلات عرضه و تقاضای جهانی محصولات اساسی به ویژه محصولات اساسی غذایی منجر به عدم تعادل و تغییر در قیمت جهانی بسیاری از این محصولات به ویژه در نیمه اول سال گردید به طوری که تقریبا" اکثر محصولات کشاورزی اساسی به ویژه مواد غذایی در این مدت روند افزایش قابل توجه قیمتها را تجربه نمودند و همین امر موجب ایجاد یک بحران غذایی جدی پس از گذشت مدت زمان کوتاهی شد. افزایش قیمت مواد غذایی و ایجاد بحران در بازارهای کالاهای اساسی باعث دغدغه‌های اساسی در بسیاری از کشورهای جهان شد و علاوه بر ایجاد فشارهای قابل‌توجه بر بازارهای داخلی، بر زنجیره عرضه مواد غذایی در جهان تاثیر گذاشته و تعادل بین عرضه و تقاضا را در جهان تغییر داد.به تدریج در نیمه دوم سال 2008، جهان با بحران بزرگ دیگری مواجه گردید، شروع این بحران از ایالات متحده آمریکا بود و در واقع از طریق سیاست‌هایی که منجر به زیاده‌روی در اعطای تسهیلا‌ت بانکی و پرداخت اعتبارات اضافه بر ظرفیت موسسات مالی و پولی شد، شکل گرفت. بدین‌ترتیب در نیمه دوم سال 2008 به دنبال کاهش قیمت نفت و فرآورده‌های مربوطه، همچنین وقوع آشفتگی در بازارهای مالی و تاثیرپذیری بازار جهانی از وضعیت اقتصادی کشورهای پیشرفته درگیر با بحران‌ مالی نظیر آمریکا و اروپا و کاهش تقاضای مصرفی از سوی این کشورها قیمت بسیاری از کالاها کاهش یافت و روند این کاهش قیمت از سپتامبر سال 2008 سریعتر گردید. در هر حال ویژگی مهم تحولات بازارهای کالایی و مالی جهان در سالهای اخیر نسبت به گذشته، وقوع بالاترین تورم و رکود در دوره بسیار کوتاه 2007 تا 2009 بوده است. چرا که قبل از آن، همواره در یک پروسه 4 تا 7 ساله بازارهای کالایی و مالی جهانی دور رکود و تورم را طی می‌کردند. بدین گونه که با افزایش تولید و عرضه‌ی کالاها در بازارهای جهانی نسبت به تقاضا، قیمت کالاها کاهش در نتیجه نرخ تورم نیز کاهش و تداوم این کاهش در یک قیمت حداقل، موجب خروج تعدادی از عرضه‌کنندگان به دلایل مختلف می‌گردید. از این به بعد حرکت بازار بر عکس می‌گردید و با پیشی‌گرفتن تقاضا بر عرضه روند قیمت صعودی و تورم افزایش می‌یافت. با تداوم روند صعودی قیمت‌ها در بازارهای جهانی، عرضه کالاها مجدداً افزایش و دوباره روند برعکس می‌گردید. تفاوت عمده تحولات اخیر بازارهای کالایی جهان با دوره‌های قبل اولاً کوتاه‌شدن فاصله زمانی اوج تورم و رکود در بازار و ثانیاً افزایش بسیار زیاد تورم و مجدداً کاهش بسیار زیاد آن بوده است. بدین ترتیب در اواسط 2008 در اکثر بازارهای جهانی قیمت کالاها به خصوص کالاهای اساسی و مواد غذایی از افزایش بسیار زیادی برخوردار می‌گردد و قیمت اکثر کالاها بالاترین قیمت در بازارهای جهانی بوده است. در این شرایط مشاهده می‌گردد که نرخ تورم در بازارهای جهانی و اکثر کشورها بشدت افزایش می‌یابد. همان‌گونه در گزارش اذعان گردید نرخ رشد سالانه قیمت در جهان در اکثر کشورهای توسعه‌یافته در سال 2008 به 4/3 درصد و در اقتصاد کشورهای در حال توسعه و نوظهور به 3/9 درصد که بالاترین نرخ تورم در سالهای اخیر بوده افزایش یافته است. در مقابل در سال 2009 مشاهده می‌شود این نرخ برای کشورهای توسعه یافته به 02/0- درصد و در کشورهای در حال توسعه و نوظهور به 7/5 درصد رسیده است.روند تورم برای سالهای 2010 و 2014 در کشورهای توسعه‌یافته به ترتیب 3/0 و 9/1 درصد و در اقتصادهای در حال توسعه و نوظهور به ترتیب 7/4 و 2/4 درصد پیش‌بینی شده است.