تاثیر آزادس‍ازی قیمت حاملهای انرژی بر هزینه ح‍م‍ل‌ون‍ق‍ل کالا (صادرات و واردات)
- تاریخ:
- 1390
- مجری:
- منصور عسگری ارجنگی
- کلیدواژه ها:
- آزادس‍ازی - قیمت - حاملهای انرژی - هزینه - حمل و نقل - کالا - صادرات - واردات
حمل و نقل به عنوان یک بخش زیر بنائی در اقتصاد باعث رونق سایر بخش‌های اقتصادی نیز می‌شود، به عنوان مثال، میزان موفقیت برنامه‌های عمرانی، رابطه مستقیم با کارآیی و پویایی بخش حمل و نقل دارد و کارآیی و پویایی بخش حمل و نقل نیز ارتباط نزدیکی با هزینه‌های این بخش دارد. در این بین، وظیفه اساسی و کلیدی حمل و نقل جاده‌ای بعنوان اصلی‌ترین و انعطاف‌پذیرترین وسیله حمل و نقل کالا نقش مهمی را به عهده دارد و به عنوان عامل ارتباط دهنده مراکز عرضه و تقاضا و عنصر تداوم بخش به فعالیتها از دو بعد توسعه ملی و قیمت نهایی کالا و خدمات دارای اهمیتی خاص می‌باشد، بدیهی است که توجه دقیق و جامع به هر یک از عوامل زیر ساختی حمل و نقل جاده‌ای دارای اهمیت زیادی است. کالاهای صادراتی و وارداتی در داخل کشور عمدتا توسط سیستم زمینی حمل می‌شوند، پراکندگی تولید و صادرات کالا در سراسر کشور سبب شده که این بخش از کالاها حجم قابل ملاحظه‌ای از ترافیک راهها را به خود اختصاص دهد. با توجه به اینکه سیستم حمل و نقل جاده‌ای به دلیل قابلیت دسترسی به تمام نقاط کشور، سرعت بالا، هزینه مناسب، اصلی‌ترین سیستم حمل و نقل می‌باشد و در آینده نیز همچنان اصلی‌ترین شیوه حمل و نقل باقی خواهد ماند. در میان فعالیتهای خدماتی، بخش حمل و نقل سهمی غیر قابل انکار در تجارت بین‌الملل و فضای رقابتی امروز دارد به طوری که خدمات ارزان و کم هزینه نقشی کلیدی را در افزایش رقابت پذیری و گسترش تجاری در این بخش ایفا می‌کند. بر اساس مطالعات بانک جهانی ، حمل و نقل با هموار کردن مبادله و تجارت، موجبات رشد را هم در سطح ملی و هم در سطح جهانی فراهم کرده است. مطلوب شدن وضعیت حمل و نقل، در سطح کلان اقتصادی باعث افزایش رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاریهای خصوصی و در سطح اقتصاد خرد باعث کاهش هزینه‌های تولید و توزیع می‌شود . از آنجا که حمل و نقل، مجموعه خدماتی است که سبب انتقال و جابجایی منابع تولید می‌شود و از ارزش اقتصادی بالایی برخوردار است، اغراق آمیز نخواهد بود اگر آن را یکی از ابزارهای اصلی توسعه بدانیم، ضمن آنکه فرایند جهانی شدن و تقاضای فزاینده برای سرمایه‌گذاری خارجی بر ارزش آن افزوده است زیرا گسترش بازارهای جهانی، کنش‌های متقابل کالایی را بین واحدهای مختلف در سطح بین‌المللی افزایش داده و به تبع آن، افزایش حجم مبادلات، تقاضا برای عرضه تسهیلات حمل و نقل را بیشتر و بیشتر کرده است . به تعبیر دیگر، صرف تولید کالا در کشور مبدأ، هدف تولید کننده نیست بلکه بهره‌گیری از خدمات حمل و نقل جهت انتقال محصولات تولید شده به آن سوی مرزها به منظور تسلیم به خریدار خارجی در تجارت امروزی امری اجتناب ناپذیر محسوب می‌شود. حمل و نقل بطور کلی، به روش‌های دریایی، هوایی، لوله‌ای، ریلی و جاده‌ای صورت می‌پذیرد که قسم اخیر آن، علاوه بر آنکه از قدمتی بیش از دیگر شیوه‌ها برخوردار است ، به دلایل متعددی چون کنترل دائمی بر روی کالا در طول مسیر و انعطاف‌پذیری در انتخاب مسیر و مقدار بار و مناسب‌تر بودن این شیوه برای حمل و نقل مقادیر کم یا نسبتاً کمِ بار، پس از حمل و نقل دریایی، متداول‌ترین روش حمل و نقل محسوب می‌گردد. هر چند امروزه در سطح بین‌المللی، حمل و نقل دریایی، بیشترین نقش را در جابجایی کالا بر عهده دارد، اما حمل و نقل جاده‌ای هنوز هم سهم عمده‌ای از تامین نیازهای بین‌المللی کشورها را به خود اختصاص داده‌است بویژه کشورهای محصور در خشکی که غالباً از حمل و نقل جاده‌ای استفاده می‌کنند. حمل و نقل نقطه اتصال چرخه تولید به مصرف است، پویائی این فعالیت و گستره آن پشتوانه اقتصاد کشور محسوب می‌شود و هزینه‌های آن تاثیر مستقیمی بر رشد فعالیتهای اقتصادی از جمله قیمت کالاهای صادراتی و وارداتی دارد. یکی از آثار مشهود افزایش قیمت حاملهای انرژی در گام نخست افزایش هزینه حمل و نقل خواهد بود که این مسئله سبب افزایش کرایه حمل شده و در نهایت سبب افزایش قیمت کالا می‌گردد که خود بالطبع سبب کاهش قدرت رقابت‌پذیری کالاهای صادراتی در بازارهای جهانی و کالاهای وارداتی در داخل می‌گردد. این تحقیق بدنبال بررسی اثرات افزایش قیمت حاملهای انرژی بر هزینه حمل و نقل صادرات و واردات کالا به روش زمینی می‌باشد که این کار در قالب یک مدل دینامیک و در دو سناریو انجام خواهد شد.