تاریخ:

1391

مجری:

میترا رحمانی

کلیدواژه ها:

تجارت دوجانبه، همگرایی اقتصادی، صادرات، ایران، سوریه، ترکیه، عراق و لبنان

ایران در طی دهه‌های اخیر همواره درچارچوب سیاست رشد وتوسعه اقتصادی در پی افزودن سهم خود از تجارت جهانی بوده است. در این راستا، برقراری همپیوندی ‌‌با کشورهای همسایه می‌تواند بسیار موثر واقع شود. از جمله اقدامات عملی که در ارتباط با ایجاد همپیوندی‌های اقتصادی و تجاری ایران با کشورهای همسایه در جریان می‌باشد، طرح ساعت(س سوریه، الف ایران، ع عراق و ت ترکیه) است که با هدف گسترش همکاری‌های اقتصادی بین این کشورها، مورد توجه مقامات این 4 کشور قرار گرفته‌است. به طورحتم برقراری امنیت بین کشورهای این منطقه از مجرای تقویت همکاری‌های اقتصادی و تجاری امکان‌پذیر است. همکاری‌های ترانزیتی،‌ صادرات‌مجددو صدورخدمات‌فنی‌و‌مهندسی نیز از جمله زمینه‌های دارای پتانسیل همکاری منطقه‌ای بین این کشورها است. این پژوهش با هدف تعیین آثار برقراری موافقت‌نامه ترجیحات تجاری دو جانبه ایران با این کشورها شکل گرفته‌است. در این مطالعه، در ابتدا وضعیت اقتصادی و تجاری کشورهای مورد بررسی مورد شناسایی قرارگرفته و مقایسه‌ای بین ایران و این کشورها در این خصوص انجام گردیده‌است. همچنین روند روابط تجاری ایران و این کشورها نیز از دیگر موارد مورد توجه در این مطالعه بوده‌است. برای تحقق هدف اصلی این پژوهش، با استفاده از نظریه همگرایی منطقه‌ای، برای گسترش روابط تجاری بین ایران و کشورهای طرح ساعت و لبنان(خصوصا گسترش صادرات ایران به این کشورها)راهکار ارایه شد. تاثیرپذیری کالاهای مبادلاتی ایران و هر یک از این کشورها از برقراری موافقت‌نامه تجارت ترجیحی احتمالی(با استفاده از شاخص مزیت‌نسبی‌صادراتی و شاخص پتانسیل بالقوه صادراتی) و بررسی آثار احتمالی برقراری موافقت‌نامه تجارت ترجیحی دو جانبه بین ایران و هریک از کشورهای منتخب (با استفاده از مدل اسمارت) از نتایج این مطالعه هستند. نتایج نشان می‌دهد برقراری موافقت‌نامه ترجیحات تجاری بین ایران با هر یک از کشورهای ترکیه، لبنان و سوریه برای ایران منافعی در پی خواهد داشت. بیشترین منافع مربوط به برقراری موافقت‌نامه ترجیحات تجاری با ترکیه است. سوریه و لبنان در اولویت دوم و سوم قرار دارند.