تاریخ:

اسفند 1391

نویسنده:

مهدی رضائی

کلیدواژه ها:

در این گزارش به بررسی کارائی فنی فعالیت‌های مرتبط با خودروسازی در بخش تولید کارخانه‌ای پرداخته شده است. این فعالیت‌ها شامل "تولید وسایل نقلیه موتوری"(3410)، "تولید بدنه- اتاق سازی- برای وسایل نقلیه موتوری و ..." (3420) و "تولید قطعات و ملحقات برای وسایل نقلیه موتوری و ..."(3430) می‌باشد. نتایج نشان داد که به استثنای معدودی از فعالیت‌های بخش تولید کارخانه‌ای، کارائی تمامی فعالیت‌های بخش تولید کارخانه‌ای شامل فعالیت‌های مرتبط با خودروسازی، پائین می‌باشد. این وضعیت نشانگر آن است که با عوامل تولید در دسترس خود، نتوانسته‌اند بیشترین مقدار تولید ممکن را ایجاد کنند. به هر حال، با عنایت به نتایج تحقیق، حداقل می‌توان گفت که با توجه به کارائی فنی سایر فعالیت‌های بخش تولید کارخانه‌ای، فعالیت‌های مرتبط با خوروسازی از کارائی فنی مناسبی برخوردار نیستند. بررسی کارائی فنی 133 فعالیت حکایت از آن دارد که فعالیت"تولید بدنه- اتاق سازی- برای وسایل نقلیه موتوری و ..." در رتبه 55 ، فعالیت "تولید قطعات و ملحقات برای وسایل نقلیه موتوری و ..." در رتبه 126و فعالیت "تولید وسایل نقلیه موتوری" از نظر رتبه‌بندی فعالیتها در کارائی فنی در رتبه 32 قرار دارد. بر اساس نتایج رتبه‌ها می توان دریافت که کارائی فنی در صنایع خودروسازی در مقایسه با سایر صنایع کشور از وضعیت مناسبی برخوردار نیست و لازم است در این خصوص در راستای افزایش کارائی فنی بررسی های عمیق‌تری انجام گیرد. کارائی فنی پائین فعالیت‌های مرتبط با صنایع خودروسازی حکایت از پایین بودن فناوری این بخش در مقایسه با سایر فعالیت‌های صنعتی ایران دارد. هرچند که با توجه به یافته‌های این گزارش، فعالیت"تولید وسایل نقلیه موتوری"، جزء آن دسته از فعالیت‌هایی دسته‌بندی می‌گردد که سطح فناوری آن از نظر مناسب بودن، بالای متوسط فناوری صنایع کشور قرار دارد. بدون شک استفاده از فناوری پیشرفته‌تر، ارتقای کارایی فنی فعالیت‌های مرتبط با خودروسازی را در پی خواهد داشت. برای ارتقاء سطح فناوری در صنایع خودروسازی قطعاً باید مطالعات عمیقی صورت گیرد لیکن بطور کلی می توان پیشنهادات ذیل را ارائه داد: 1- مشارکت خارجی و استقراض فناوری: برای این امر، اصلاح قوانین و مقررات لازم است و در کنار اصلاح قوانین و مقررات مربوط به مشارکت خارجیان در فعالیت‌های خودروسازی، همچنین سایر ویژگی های اقتصاد ایران را باید مد نظر داشت؛ نظیر نرخ بالای تورم، وضعیت نامناسب سهولت کسب‌ وکار در ایران (که در حال بهبود است) و نوسانات نرخ ارز. همانطور که در این گزارش ذکر گردید، یک سیاست مناسب برای افزایش کارائی فنی، ممکن است به خاطر اجرای سایر سیاستها، خنثی گردد و یا اینکه اثر مطلوب کمی بر کارائی فنی بگذارد. 2-استفاده از فناوری ارتباطات و اطلاعات: استفاده از فناوری ارتباطات بیشتر در بخش صنایع خودروسازی، باعث می‌گردد که شکاف کارائی فنی این صنایع با همتایان خارجی آنها کم شود. 3- تحقیق و توسعه: افزایش در سهم هزینه‌های تحقیق و توسعه بصورت هدفمند در صنایع خودورسازی می تواند در افزایش کارائی فنی موثر باشد. بی‌شک این گزارش نواقص چندی را در بردارد که لازم است در مطالعات بعدی این نواقض جبران گردند. بیشترین کاستی این گزارش، در زمینه عدم تمرکز صرف به صنایع خودورسازی و عدم تحقیق عمیق در علل افزایش کارائی فنی در صنایع خوروسازی ایران می‌باشد. از سوی دیگر شناسایی عوامل موثر بر کارائی فنی در صنایع خودروسازی و اینکه سهم هر کدام از آنها در ارتقاء کارائی به چه میزان خواهد بود نیازمند تحقیق و بررسی بیشتری است. در این خصوص پیشنهاد می‌گردد هر یک از شرکتهای خودروسازی همراه با زیر مجموعه‌های خود مطالعات منسجم‌تر، یکپارچه و جامع‌ای در این ارتباط انجام دهند. در این راستا بررسی تطبیقی نیز می‌تواند بسیار مثمر ثمر باشد.