تاریخ:

1393

مجری:

پریسا یعقوبی منظری

کلیدواژه ها:

معدن، صنایع معدنی، سرمایه‌گذاری، تاپسیس، جداول داده و ستانده، پیوندهای پسین و پیشین

در این گزارش، ابتدا به بررسی فضای اقتصادی بخش معدن در اقتصاد کشور پرداخته شده و پس از بررسی پیوندهای پسین و پیشین، فعالیتهای معدنی برای سرمایه‌گذاری در راستای دستیابی به ارزش افزوده بالاتر رتبه‌بندی شدند. برای رتبه‌بندی سعی شد مولفه‌هائی در نظر گرفته شود که هم مخاطرات اقتصادی فعالیتهای معدنی و هم به گونه‌ای رابطه مستقیم سرمایه‌گذاری با تولید را نشان دهند. همچنین در رتبه‌بندی ملاحظاتی نظیر اهمیت فعالیت معدنی در اقتصادی ایران در قالب سهم از تولید کل معادن، پیوندهای پسین و پیشن و اندازه تقاضای محصولات معدنی در نظر گرفته شد. روش رتبه‌بندی به کار رفته در این گزارش، روش نزدیکی به راه حل ایده‌آل و روش ضریب محدودیت بود؛ که پس از بررسی‌های لازم روش ضریب محدودیت به‌عنوان روش مناسب انتخاب شد و نتایج نشان دادند که 8 فعالیت استخراج «سایر سنگهای قیمتی ونیمه قیمتی»، «استخراج سنگ آهن»، « استخراج کرومیت»، « استخراج سنگ مس»، «استخراج سنگ آهک»، « استخراج منگنز» و «استخراج سنگ‌های تزیینی» در اولویت‌های بالاتر سرمایه‌گذاری قرار دارند.فعالیتهایی که در رتبه‌های بالای رتبه‌بندی قرار گرفته‌اند، دارای این ویژ‌گی هستند که‌ با نهاده کم، ارزش افزوده بالائی را ایجاد می‌کند؛ یعنی به طور نسبی ارزش محصولات در مقایسه با ارزش نهاده‌های به کار رفته در آنها، بالاست؛ گرچه سایر مولفه‌های، اعم از مثبت و منفی در رتبه‌‌بندی اثرگذار بوده است، اما این تاثیر نسبت ارزش افزوده به نهاده که تحت متغیر «متوسط بازده اقتصادی» در رتبه‌بندیها وارد شدند، تاثیر بیشتری را داشته است.همچنین دیده شد که فعالیتهای معدنی که در رتبه‌های بالا قرار دارند، محصولاتی را ایجاد می‌کنند برای اقتصاد دکشور از منظر پیوندهای پسین و پیشین اهمیت داردند؛ بدین معنی که این دسته از فعالیتهای معدنی، مخصولاتی برای برخی از صنایع تولید می‌کنند که صنایع برای فعالیتهای اقتصادی که نقش حیاتی برای اقتصاد کشور دارند محصول عرضه می‌کنند نظیر ساختمان‌سازی، ساخت ماشین‌آلات با کاربردهای عام و خاص، ساخت وسایل برقی و ساخت وسائل نقلیه، و یا اینکه از بخشهای مهم اقتصاد کشور محصول تقاضا می‌کنند؛ نظیر صنایع شیمیائی که از بخش پتروشیمی کشور، محصول تقاضا می‌کنند. بنابراین، سرمایه‌گذاری در فعالیتهای معدنی که رتبه‌بالائی در رتبه‌بندی انجام شده در این گزارش دارند، ضمن اینکه از منظر دستیابی به ارزش افزوده و اندازه پائین مخاطرات سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذار توجیه‌پذیر است، محصولاتی را ایجاد می‌کنند که برای اقتصاد کشور حیاتی است.