تاریخ:

اسفند 1393

نویسنده:

مرکز مطالعات بهبود بهره وری

کلیدواژه ها:

نتایج حاصل از اندازه‏ گیری و تحلیل شاخص ‏های بهره‏ وری در سطح استان فارس نشان می‏ دهد بر مبنای شاخص بهره‏ وری نیروی کار، میزان بهره‏ وری نیروی کار در استان فارس از میانگین بهره‏ وری نیروی کار کل کشور بالاتر است. ضمن اینکه بالاترین میزان بهره‏ وری نیروی کار در استان فارس به صنوف رستوران و هتلداری تعلق داشته و کمترین میزان بهره‏ وری نیروی کار به بخش خشکشویی و آرایشگری تعلق دارد. در خصوص بهره‏ وری سرمایه مشاهده می‏ شود که میزان بهره‏ وری سرمایه در استان فارس برابر با میانگین بهره‏ وری سرمایه کل کشور است. ضمن اینکه بالاترین میزان بهره‏ وری سرمایه در استان فارس به صنوف رستوران و هتلداری تعلق داشته و کمترین میزان بهره‏ وری سرمایه به بخش خشکشویی و آرایشگری تعلق دارد. همچنین در خصوص بهره‏ وری مصارف واسطه نیز میزان بهره‏ وری مصارف واسطه در استان فارس از میزان بهره‏ وری مصارف واسطه کل کشور بالاتر است. ضمن اینکه بالاترین میزان بهره‏ وری مصارف واسطه در استان فارس به بخش بازرگانی تعلق داشته و کمترین میزان بهره‏ وری مصارف واسطه به صنوف رستوران و هتلداری تعلق دارد. این وضعیت در خصوص بهره‏ وری انرژی نیز برقرار بوده به‏ طوری که میزان بهره‏ وری انرژی در استان فارس از میزان بهره‏ وری انرژی کل کشور بالاتر است. ضمن اینکه بالاترین میزان بهره‏ وری انرژی در استان فارس به صنوف تولیدی بخش صنعت تعلق داشته و کمترین میزان بهره‏ وری انرژی به فعالیت خشکشویی و آرایشگری تعلق دارد. از سوی دیگر نتایج نشان می‏ دهد که در خصوص بهره‏ وری سایر مصارف واسطه نیز وضعیت مشابه بهره‏ وری مصارف واسطه است، به‏ طوری که میزان بهره‏ وری سایر مصارف واسطه در استان فارس از میزان بهره‏ وری سایر مصارف واسطه کل کشور بالاتر است. ضمن اینکه، بالاترین میزان بهره‏ وری سایر مصارف واسطه در استان فارس به بخش بازرگانی تعلق داشته و کمترین میزان آن به صنوف رستوران و هتلداری تعلق دارد. در خصوص بهره‏ وری کل عوامل تولید نیز بررسی‏ ها نشان می‏ دهد که واحدهای صنفی و بازرگانی استان فارس نسبت به متوسط کشوری از بهره ‏وری کل عوامل تولید بالاتری برخوردار می‏ باشد. بدیهی است بالاتر بودن بهره‏ وری عوامل تولید در استان فارس نسبت به کل کشور، به دلیل بالاتر بودن بهره‏ وری نیروی کار، سرمایه، انرژی و سایر مصارف واسطه در این استان نسبت به میانگین ملی است. استان فارس، در برخی از فعالیت‏ ها که دارای بهره‏ وری کل عوامل پایین ‏تر از سطح ملی است(مانند فروشگاه‌های زنجیره ای) می ‌تواند با بهره‏ گیری از تجارب استان‏ های دارای بهره‏ وری بالاتر، در جهت ارتقای بهره‏ وری کل عوامل گام بردارد. شایان ذکر است، فروشگاه های زنجیره‌ای استان فارس از بهره‏ وری پایینی نسبت به سایر استان ها برخوردار هستند که دلیل آن پایین بودن سطح فروش نسبت به منابع استفاده شده است که یکی از دلایل مهم آن، ضعف مدیران در زمینه مهارتهای تخصصی مدیریت است. در خصوص شاخص ‏های تحلیل‏ گر بهره‏ وری نظیر شاخص ‏های فناوری و سرمایه انسانی، بررسی‏ها نشان می‏ دهد که استان فارس در برخی شاخص ‏های کلیدی نسبت به میانگین ملی بالاتر بوده که بالاتر بودن بهره‏ وری را در این استان تببین می‏نماید. به‏ طوری که در زمینه شاخص ‏های سرمایه انسانی، به‏ طور نمونه شاخص ‏های درصد شاغلان دارای آموزش عالی و درصد کارکنان دارای آموزش حرفه‏ای در این استان بالاتر از سطح میانگین ملی است، همچنین، در زمینه شاخص ‏های فناوری، شاخصهایی مانند درصد کارگاه ‏های دارای مبادلات الکترونیکی در استان فارس نسبت به سطح ملی از وضعیت مناسب‏تری برخوردار است. در نهایت، شاخص درصد مدیران دارای تحصیلات لیسانس و بالاتر در استان فارس بالاتر از میانگین ملی است. بنابراین، شاخص ‏های مذکور تایید کننده بالاتر بودن بهره‏ وری کل عوامل استان فارس نسبت به میانگین ملی است.