تاریخ:

مهر 1393

نویسنده:

مرکز مطالعات بهبود بهره وری

کلیدواژه ها:

بهره‌وری - واحدهای صنفی بازرگانی - استان سمنان

نتایج حاصل از اندازه‏ گیری و تحلیل شاخص‏های بهره‌وری در سطح استان سمنان نشان می‏دهد میزان بهره ‏وری نیروی کار در استان سمنان از میزان بهره‏ وری نیروی کار کل کشور پایین‏تر است. این یافته لزوم توجه به تجربیات استان‏های دارای بهره ‏وری بالاتر از میانگین ملی را برای مقامات استان گوشزد می‏نماید. ضمن اینکه بالاترین میزان بهره ‏وری نیروی کار در استان سمنان به بخش رستوران و هتلداری تعلق داشته و کمترین میزان بهره ‏وری نیروی کار به بخش خشکشویی و آرایشگری تعلق دارد. در خصوص بهره‏ وری سرمایه مشاهده می‏شود که میزان بهره ‏وری سرمایه در استان سمنان از سطح میزان بهره‏ وری سرمایه کل کشور پایین‏تر است. ضمن اینکه بالاترین میزان بهره‏ وری سرمایه در استان سمنان به صنوف تولیدی بخش صنعت تعلق داشته و کمترین میزان بهره ‏وری سرمایه به فعالیت خشکشویی(شستشو) و آرایشگری تعلق دارد. بطور مشخص، بهره وری سرمایه در صنف تولید سایر تجهیزات حمل و نقل و صنف آرایشگری کوچکتر از 1 است که هم نسبت به سایر فعالیتهای استان سمنان کمتر است و هم نسبت به میانگین بهره وری سرمایه صنوف مذکور در سطح کل کشور بطور قابل ملاحظه ای کمتر است. تراکم بیش از حد واحدهای صنفی در مقایسه با جمعیت و درآمد سرانه استان و یا پایین بودن کیفیت کالاها و خدمات تولیدی و نتیجتا تقاضای ناکافی برای کالاها و خدمات صنوف مذکور در استان سمنان، می تواند یکی از دلایل بهره وری پایین سرمایه باشد. در خصوص بهره ‏وری مصارف واسطه، میزان بهره‏ وری مصارف واسطه در استان سمنان از میزان بهره ‏وری مصارف واسطه کل کشور بالاتر است. ضمن اینکه بالاترین میزان بهره‏ وری مصارف واسطه در استان سمنان به فعالیت خشکشویی(شستشو) و آرایشگری تعلق داشته و کمترین میزان بهره‏وری مصارف واسطه به صنوف تولیدی بخش صنعت تعلق دارد. در خصوص بهره ‏وری انرژی وضعیت مشابه بهره ‏وری نیروی کار برقرار بوده به طوری که میزان بهره‏ وری انرژی در استان سمنان از میزان بهره ‏وری انرژی کل کشور پایین‏تر است. ضمن اینکه بالاترین میزان بهره وری انرژی در استان سمنان به صنوف تولیدی بخش صنعت تعلق داشته و کمترین میزان بهره ‏وری انرژی به فعالیت خشکشویی(شستشو) و آرایشگری تعلق دارد. از سوی دیگر نتایج نشان می‏دهد که در خصوص بهره‏ وری سایر مصارف واسطه نیز وضعیت مشابه بهره‏ وری مصارف واسطه است، به‏ طوری که میزان بهره وری سایر مصارف واسطه در استان سمنان از میزان بهره‏وری سایر مصارف واسطه کل کشور بالاتر است. ضمن اینکه بالاترین میزان بهره ‏وری سایر مصارف واسطه در استان سمنان به فعالیت خشکشویی(شستشو) و آرایشگری تعلق داشته و کمترین میزان بهره ‏وری مصارف واسطه به صنوف تولیدی بخش صنعت تعلق دارد. در خصوص بهره‏ وری کل عوامل تولید نیز بررسی‏ها نشان می‏دهد که استان سمنان نسبت به متوسط کشوری از بهره‏وری کل عوامل تولید پایین‏تری برخوردار می‏باشد. این یافته با توجه به سطوح پایین‏تر شاخص‏های بهره ‏وری جزئی نیروی کار و سرمایه استان نسبت به میانگین ملی مطابق انتظار است. در خصوص شاخص‏های تحلیل‏گر بهره ‏وری نظیر شاخص‏های فناوری، سرمایه انسانی و مدیریتی، بررسی‏ها نشان می‏دهد که استان سمنان در برخی شاخص‏های کلیدی نسبت به میانگین ملی پائین‏تر بوده که پائین‏تر بودن بهره ‏وری کل عوامل را در این استان تببین می‏نماید. به‏ عنوان مثال، برخی از شاخص‏های سرمایه انسانی(مانند درصد کل کارکنان دارای آموزش حرفه ای و درصد کارگاه‌های دارای برنامه آموزش حرفه‌ای) و بعضی از شاخص‏های فناوری(مانند درصد کارگاه‌های صنفی و بازرگانی دارای رایانه، سهم هزینه‌های تحقیق و توسعه در ارزش افزوده و درصد استفاده کارگاه‌های صنفی و بازرگانی از دستگاه‌های بارکدخوان) در استان پائین‏تر از سطح میانگین ملی است که این موضوع تایید کننده پایین‏تر بودن سطح بهره ‏وری کل عوامل تولید استان سمنان می‏باشد.