تاریخ:

خرداد 1393

نویسنده:

مرکز مطالعات بهبود بهره وری

کلیدواژه ها:

نتایج - طرح - آمارگیری -سنجش - بهره‌وری -صنفی - بازرگانی

نتایج حاصل از اولین اجرای طرح آمارگیری از واحدهای صنفی و بازرگانی برای اندازه‌گیری و تحلیل شاخص‌های بهره‌وری نشان می‌دهد بخش بازرگانی در برنامه پنجم توسعه پتانسیل بالایی برای رشد سریع بهره‌وری دارد، منوط به این که الزامات آن فراهم شود که مهمترین آن‌ها عبارتند از: 1-مشارکت مالی دولت در برنامه‌های ارتقای سطح آموزش حرفه‌ای شاغلان و مهارت‌های تخصصی مدیران بخش بازرگانی. 2-مشارکت مالی و فنی دولت در فعالیت‌های تحقیق و توسعه. 3-توسعه تجارت الکترونیکی از طریق: الف- ایجاد اطمینان در خریداران در زمینه خرید اینترنتی و ایجاد اطمینان در کیفیت کالای تحویل داده شده توسط فروشندگان به خریداران ب- ارایه خدمات اینترنتی با کیفیت بالا به مدیران کارگاه‌ها توسط شرکت‌های مخابراتی 1-بسترسازی برای ارایه خدمات تخصصی ارتقای بهره‌وری به مدیران کارگاه‌ها از طریق ایجاد کلینیک‌های تخصصی و اختصاصی بهره‌وری 2-گسترش فعالیت‌های با بهره‌وری بالا (مانند شرکت‌های تخصصی صادرات و واردات، شرکت‌های پخش کالا، تعاونی‌های مصرف و فروشگاه‌های بزرگ زنجیره‌ای). گفتنی است، در برنامه پنجم توسعه مقرر شده است ارزش افزوده بخش بازرگانی، رستوران و هتلداری به قیمت ثابت بطور متوسط سالانه 4/8 درصد و بهره‌وری کل عوامل 7/2 درصد ارتقاء یابد و سهم بهره‌وری کل عوامل در تامین رشد ارزش افزوده به 4/31 درصد برسد. بر اساس محاسبات بعمل آمده توسط مرکز مطالعات بهبود بهره‌وری بازرگانی، متوسط منافع سالانه حاصل از ارتقاء بهره‌وری در بخش بازرگانی به قیمت ثابت 1389 حدود14279 میلیارد ریال می‌باشد. گفتنی است، بودجه لازم برای اجرای طرح آمارگیری سنجش بهره‌وری و اجرای برنامه‌های عملیاتی بهبود بهره‌وری در مقایسه با منافع حاصل از ارتقای بهره‌وری ناچیز است. بعبارت دیگر، اختصاص بودجه در این زمینه دارای توجیه اقتصادی زیادی است. افزون بر این، تولید آمارهای بهره‌وری به ارزیابی سیاست‌ها و بازنگری آن‌ها و جلوگیری در هدر رفتن منابع کمک زیادی می‌کند. بعبارت دیگر، بدون داشتن آمارهای بهره‌وری نمی‌توان در مورد کارایی و اثر بخشی سیاست‌ها و منابع هزینه شده اظهارنظر علمی کرد. بنابراین، مهمترین الزام تحقق اهداف برنامه پنجم توسعه در زمینه بهره‌وری، تولید مستمر آمارهای مورد نیاز برای سنجش و ارزیابی برنامه‌های عملیاتی بهبود بهره‌وری است. بدون تولید مستمر آمار، به مثابه حرکت در تاریکی است و احتمال انحراف از مسیر مطلوب برای رسیدن به اهداف بسیار محتمل است. امید می رود با حمایت معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهوری در زمینه اختصاص بودجه لازم برای اجرای طرح آمارگیری در طول سال‌های برنامه پنجم توسعه، شاهد ایجاد زیرساخت آماری مناسب برای اندازه‌گیری و تحلیل شاخص‌های بهره‌وری در حوزه فعالیت‌های صنفی و بازرگانی در کشور باشیم.