تعیین فهرست کالاهای درخواستی برای اخذ امتیازات تعرفه‌ای در موافقت‌نامه تجارت ترجیحی ایران- ترکیه(یک روش پیشنهادی)
- تاریخ:
- بهمن 1394
- نویسنده:
- حسن ثاقب
- کلیدواژه ها:
- فهرست - کالا -امتیازات - تعرفه- موافقت‌نامه -تجارت -ترجیحی ایران- ترکیه
کاهش یا حذف موانع تعرفه‌ای ترکیه بر صادرات ایران در قالب موافقت‌نامه تجارت ترجیحی دوجانبه، به تنهایی برای تحقق پتانسیل‌های صادراتی ایران به ترکیه کافی نیست، بلکه در مذاکرات مربوطه بایستی حذف محدودیتهای دیگر از قبیل عوارض و محدودیتهای مقداری کشور مذکور بر واردات کالا از ایران نیز مدنظر قرار گیرد؛ در عین حال برخورداری کالاهای ایرانی از توان رقابتی بالا در مقایسه با رقبا در بازار ترکیه، عامل بسیار مهم و اساسی در موفقیت توسعه صادرات ایران به ترکیه است. اجرای موافقت‌نامه تجارت ترجیحی ایران و ترکیه از ابتدای سال 2015 آغاز و در دور اول مذاکرات، امتیازات تعرفه‌ای برای 140 قلم(ردیف تعرفه‌ای) از کالاهای ایرانی اخذ گردیده است. از آنجا که برای دورهای بعدی مذاکرات نیاز به بازنگری در اقلام ترجیحی قبلی و همچنین معرفی اقلام جدید برای اخذ امتیاز تعرفه‌ای از ترکیه است، در گزارش حاضر در راستای توسعه فهرست اقلام ترجیحی صادراتی ایران به ترکیه، ضمن ارائه یک روش پیشنهادی برای تعیین اقلام اولویت‌دار، به معرفی 140 قلم دیگر از کالاهای صادراتی ایران برای اخذ امتیازات تعرفه‌ای از ترکیه اقدام نموده است. برای این منظور، ابتدا بانک اطلاعاتی تجارت دو کشور در سطح کدهای HS شش رقمی، شامل متغیرها و شاخص‌هایی مانند نرخ تعرفه، پتانسیل صادراتی ایران، نرخ ماندگاری کالاها و کشش تقاضای واردات، ایجاد و سپس با استفاده از روش غربال‌گری با هدف انتخاب اقلام برخوردار از بالاترین پتانسیل صادراتی، نسبت به تعیین و اولویت‌بندی فهرست کالاهای درخواستی ایران از کشور ترکیه اقدام شده است. بر این مبنا، 497 ردیف تعرفه‌ای بعنوان فهرست مناسب برای اخذ ترجیح تعرفه‌ای از کشور ترکیه، شناسایی و معرفی شده است. از بین 140 قلم ترجیحات اخذ شده در دور اول مذاکرات، تعداد 56 ردیف تعرفه‌ای در فهرست 497 کالایی موجود بود که از فهرست مذکور خارج گردیده و در نهایت 441 ردیف تعرفه‌ای باقیمانده بر اساس مقدار تعرفه، کشش تقاضای واردات هر کالا و متوسط تقاضای واردات ترکیه طی سال‌های اخیر، اولویت‌بندی شده است. سپس با هدف افزایش فهرست قبلی(140 ردیف تعرفه‌ای) به دو برابر، از میان 441 ردیف تعرفه‌ای اخیر، یک فهرست 140 کالایی(ردیف‌تعرفه‌ای) معرفی گردیده است. از ویژ‌گی فهرست اخیر، وجود تقاضای واردات ترکیه به ارزش24 میلیارد دلار و برخورداری ایران از سابقه صادرات به جهان به ارزش 4/4 میلیارد دلار می‌باشد و بر اساس برآوردهای انجام شده، پتانسیل صادراتی ایران به ترکیه در این کالاها حدود یک میلیارد دلار است که 70 درصد از این پتانسیل‌ها بلااستفاده مانده است. از این‌رو با اخذ امتیازات ترجیحی(در صورت امکان کاهش 100درصدی) در کنار سایر اقدامات مرتبط با تسهیل تجارت، این امیدواری وجود دارد که صادرات ایران به ترکیه در این کالاها تا 700 میلیون دلار افزایش یابد. به علاوه در صورت نیاز به افزایش فهرست، مابقی 301 ردیف تعرفه‌ای( از میان 441 ردیف تعرفه‌ای) را می‌توان بر اساس اولویت‌بندی انجام شده، در مذاکرات مدنظر قرار داد.