تاریخ:

دي 1395

نویسنده:

میرهادی سیدی

کلیدواژه ها:

خودروهای لوکس، مالیات بر ارزش افزوده، مالیات بر تولید و واردات

یکی از موضوعات کلیدی قابل‌طرح در قانون «لایحه قانون دائمی مالیات بر ارزش‌افزوده»، شیوه مدیریت واردات کالاهای خاص نظیر خودرو می‌باشد. در این رابطه دولت در ادوار مختلف اقداماتی مانند وضع ممنوعیت و محدودیت واردات خودروهای لوکس، اخذ عوارض و مالیات و عدم اولویت‌دهی یا ممانعت از تخصیص ارز در راستای مدیریت واردات خودرو‌های لوکس انجام داده است؛ اما این ابزارها در مقاطعی فاقد کارآمدی بوده و یا تنها بخشی از اهداف دولت را محقق ساخته‌اند. از این‌‌رو در لایحه قانون دایمی مالیات بر ارزش‌افزوده، موضوع وضع مالیات اضافی علاوه بر مالیات پایه موضوع آن لایحه از سوی دولت پیشنهادشده است. مطابق ماده 48 لایحه قانون دائمی مالیات بر ارزش‌افزوده، تولید و واردات خودروهای بالای 2500 سی‌سی علاوه بر مالیات عمومی موضوع لایحه فوق‌‌الاشاره، مشمول درصد بالاتری از مالیات بر ارزش‌افزوده گردیده‌اند. بااین‌حال وضع مالیات مقطوع بر تولید و واردات خودرو‌های با حجم موتور بالاتر از 2500 سی‌سی در اجرا دچار اشکالاتی خواهد بود، ازجمله آنکه پیشرفت تکنولوژی باعث شده خودروهای با حجم موتور زیر 2500 سی‌‌سی بعضاً دارای قدرت و قیمت بیشتر از موتورهای بالای 2500‌ سی‌سی باشند و مورد اقبال مصرف‌‌کنندگان قرار گیرند. ضعف این روش آن است که تحولات فناوری موجب می‌شود با پرداخت حداقل مالیات، واردات خودروهای گران‌قیمت به کشور ادامه یابد. بررسی تجارب 14 کشور (چین، ویتنام، ترکیه، استرالیا و ده کشور آسه‌‌آن) در خصوص مدیریت واردات خودروهای خاص نیز نشان می‌‌دهد مدیریت واردات از طریق اخذ مالیات بر مصرف برحسب طبقات مختلف (حجم موتور یا قیمت) صورت می‌‌گیرد. از این منظر اجرای ماده 48 لایحه پیشنهادی دولت منجر به تحقق اهداف پیش‌بینی‌شده نخواهد شد. به‌‌منظور اثربخشی سیاست مالیاتی مذکور اعمال یکی از دو سناریوی زیر جهت درج در لایحه پیشنهاد می‌‌شود: ­سناریوی اول (وضع مالیات بر تولید و واردات کلیه خودروها حسب حجم موتور): واردکنندگان انواع خودرو علاوه بر پرداخت مالیات موضوع لایحه قانون دائمی مالیات بر ارزش‌افزوده، حسب حجم موتور در طبقات مختلف مشمول مالیات مضاعف شوند. ­سناریوی دوم (وضع مالیات بر تولید و واردات خودرو حسب قیمت خودرو): تولیدکنندگان و واردکنندگان انواع خودروهای سواری صرف‌نظر از حجم موتور آنها علاوه بر پرداخت مالیات عمومی موضوع قانون دائمی مالیات بر ارزش‌افزوده درصورتی‌که قیمت خودرو وارداتی آنها از آستانه‌‌های قیمتی مشخصی فراتر رود، مشمول مالیات بر مصرف مضاعفی شوند. -شایان‌ذکر است هر دو سناریو از جامعیت بیشتری در اخذ مالیات نسبت به وضع مالیات مقطوع برای آستانه‌ حجم خودرو‌های بالای 2500 سی‌سی (پیشنهادی لایحه قانون دایمی مالیات بر ارزش‌افزوده) برخوردارند.