تاریخ:

آبان 1399

نویسنده:

نازنين نوروزپور

کلیدواژه ها:

صادرات، های‌تک، تحلیل اهمیت ـ عملکرد، دانش‌بنیان

بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد که با توجه به پتانسیل‌های تولیدی صنایع های‌تک، صادرات این گروه محصولات، متناسب با ظرفیت‌های اقتصادی ایران نیست. این در حالی است که یکی از اهداف صادراتی کشور در اسناد بالادستی، توسعه صادرات کالاهای با فناوری بالا و رهایی از صادرات مواد خام و اولیه است. بر این اساس، هدف این مقاله شناخت موانع توسعه صادرات صنایع های‌تک و ارزیابی عملکرد آن‌ها و سپس تعیین اولویت آن‌ها در کشور می‌باشد. در این مقاله به منظور شناخت موانع و اهمیت آن‌ها، از نظرات خبرگان در حوزه صنایع های‌تک بهره گرفته شد و سپس با به کارگیری تحلیل مضمون، شش عامل (مانع) اصلی و بیست عامل فرعی مهم در این حوزه شناسایی و دسته بندی شد. سپس به منظور ارزیابی تأثیر موانع بر توسعه صادرات، با توجه به پیشینه پژوهش برای هر عامل فرعی، شاخص‌های مناسب تعیین و این شاخص‌ها در قالب پرسش‌نامه‌ای دو بعدی متشکل از اهمیت و عملکرد هر یک از آن‌ها تدوین و در اختیار 260 شرکت دانش‌بنیان صادراتی قرار گرفت. تحلیل داده‌ها در بخش کیفی با نرم‌افزار MAXQDA و در بخش کمی با نرم‌افزار SMART PLS انجام شده است. نتایج حاکی از تاثیر مثبت و معنادار عوامل شناسایی‌شده بر توسعه صادرات صنایع های‌تک می‌باشد. سرانجام شکاف بین وضع موجود و مطلوب موانع توسعه صادرات در صنعت های‌تک با استفاده از ماتریس اهمیت ـ عملکرد، تحلیل و راهبردهایی برای بهبود وضعیت توسعه صادرات در ایران ارائه گردید.