تاریخ:

1400

مجری:

منصور عسگری ارجنگی

کلیدواژه ها:

اقتصادسنجی کلان؛ سیاست‌های پولی، ارزی، مالی، اعتباری و تجاری؛ بخش‌های صنعت، معدن و تجارت.

یکی از مسائل بسیار مهم در تصمیم‌گیری بخش‌های دولتی، خصوصی و هم‌چنین نهادهای مالی و صنعتی، تهیه مدل‌های اقتصادی است. این مدل‌ها بعضاً برای سازماندهی، توصیف بهتر و نحوه درک کارکردهای اقتصادی در سطح خرد و کلان به‌ کار می‌روند. در سال‌های اخیر، ضرورت تدوین یک الگوی اقتصادسنجی کلان جهت تجزیه و تحلیل آثار سیاست‌های مختلف اقتصادی بر بخش‌های صنعت، معدن و تجارت وجود داشته که موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی در راستای رسالت خود، اقدام به تدوین یک الگوی اقتصادسنجی کلان برای ارزیابی سیاست‌های پنج‌گانه (ارزی، پولی، مالی، اعتباری و تجاری) بر بخش‌های صنعت، معدن و تجارت نموده‌ است. بر اساس یافته¬های این مطالعه، ارزیابی سیاست ارزی (افزایش نرخ ارز رسمی) سبب می‌گردد درآمدهای ریالی نفتی 29/16 درصد، صادرات کالاهای سرمایه‌ای 69/1 درصد، رقابت‌پذیری کالاهای صنعتی 70/1 درصد، درآمدهای گمرکی دولت 51/9 درصد، صادرات کالاهای مصرفی 91/2 درصد و صادرات مواد اولیه و واسطه‌ای 70/8 درصد افزایش یابد، در مقابل واردات کالاهای صنعتی 97/7 درصد، واردات کالاهای واسطه‌ای 79/9 درصد، واردات کالاهای معدنی و کانی 36/14 درصد و واردات کالاهای کشاورزی 58/6 درصد کاهش یابد. نتایج شبیه‌سازی سیاست تجاری (کاهش نرخ تعرفه واردات) سبب می‌شود واردات کالاهای صنعتی 42/0 درصد، واردات کالاهای واسطه‌ای 71/0 درصد، واردات کالاهای کانی و معدنی 50/0 درصد و درآمد گمرکی 21/1 درصد افزایش یابد. همچنین، نتایج ارزیابی سیاست اعتباری (افزایش نرخ بهره)، مصرف خصوصی را 11/0 درصد و تقاضای پول را 29/0 درصد کاهش می‌دهد. سیاست اعتباری افزایش تسهیلات تکلیفی نیز تقاضای سرمایه‌گذاری را 74/0 درصد افزایش می‌دهد. به علاوه، شبیه‌سازی سیاست افزایش قیمت نفت، درآمد ریالی صادرات نفت را 08/2 درصد افزایش خواهد داد. در فعالیت 2011، کشش متوسط تولید نسبت به موجودی سرمایه، اشتغال و انرژی به ترتیب برابر 47/0، 15/0 و 39/0 است،‌ متغیر‌های سرمایه و انرژی مکمل و متغیر‌های سرمایه و اشتغال، انرژی و اشتغال جانشین یکدیگر هستند. تحریم بیشترین تاثیر منفی را بر اشتغال فعالیت‌های 2920 با 11/0-، فعالیت 2029 با 10/0- و فعالیت 2023 با 09/0- داشته است. بالاترین کشش تقاضای واردات صنعتی نسبت به نرخ ارز حقیقی به ترتیب در فعالیت‌های 1410 با 33/0-، فعالیت 2012 با 25/0- و فعالیت 2740 با 13/0- است.