تاریخ:

1401

مجری:

امیرهوشنگ فتحی‌زاده, مسعود کمالی اردکانی, وحید بزرگی, فاطمه خارکش, فرزاد مرادپور, وحيد کريمي, بهروز دینی

کلیدواژه ها:

شرکت¬های دولتی، اعمال حاکمیتی، اعمال تصدی، خصوصی¬سازی، آزادسازی

پژوهش حاضر به دنبال تحقیق درباره تداوم قانون انحصار در صنعت دخانیات ایران است. حاصل این مطالعات نشان می¬دهد که در سطح جهانی صنعت انحصاری دخانیات براثر عوامل گوناگون داخلی و خارجی به سوی آزادسازی و خصوصی¬سازی رفته است. در ایران، قانون انحصار دخانیات که در سال 1307 تصویب و بعداً نیز در سال 1310 اصلاح شد پایه‌های اصلی این انحصار را تشکیل داده است. پیچیدگی قوانین مربوطه به‌ویژه با در نظر داشتن مفاد قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی، حاکی از سردرگمی در سیاست‌گذاری است که به اختلاف‌نظر در اجرا و عمل انجامیده است. این در حالی است که قانون اصلاح قانون انحصار دخانیات مصوب 1310، علیرغم غیرکاربردی شدن مواد آن، همچنان در نظم حقوقی کنونی معتبر است و از سوی دیگر قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی که به‌منظور تحقق اهدافی مانند توانمندسازی بخش¬های خصوصی و تعاونی برای ایفای فعالیت¬های گسترده و اداره بنگاه‌های اقتصادی بزرگ، شتاب بخشیدن به رشد اقتصاد ملی و افزایش رقابت‌پذیری در اقتصاد ملی تدوین شده است با اعمال انحصار در این صنعت مغایر است. لذا با توجه به اینکه انحصار دخانیات یک انحصار قانونی بوده و به‌موجب قانون خاص برقرار شده است، اکنون‌که با تصویب مصوبه تفکیک هیئت‌وزیران اعمال حاکمیتی از شرکت دخانیات ایران منفک و به مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات منتقل شده است، عملاً کاربرد خود را از دست داده و لازم است قانون‌گذار صراحتاً در جهت لغو آن و تعیین حدود دقیق اعمال حاکمیتی «مرکز برنامه¬ریزی و نظارت بر دخانیات» اقدام نماید.