تعیین فهرست کالاهای پیشنهادی و درخواستی ایران در چارچوب انعقاد موافقت‌نامه تجاری با اتحادیه اقتصادی اوراسیا
- تاریخ:
- 1401
- مجری:
- محمدرضا عابدین مقانکی, علی زاهدطلبان, میرعبداله حسینی, اميد رنجبر
- کلیدواژه ها:
- فهرست منفی ایران، فهرست مثبت، فهرست درخواستی ایران از اوراسیا
انعقاد موافقت‌نامه تجارت ترجیحی با اتحادیه اقتصادی اوراسیا (شامل کشورهای ارمنستان، بلاروس، روسیه، قرقیزستان و قزاقستان) و اجرایی نمودن آن از آبان ماه سال 1398 در راستای توسعه تجارت با کشورهای پیرامونی و همسایه که از اهداف اسناد بالادستی و برنامه‌های رونق و جهش تولید کشور در سال‌های اخیر بوده است، صورت پذیرفته است. هدف از انعقاد این موافقت‌نامه حرکت به سمت ایجاد شرایط تسهیل تجارت از طریق کاهش موانع (تعرفه‌ای و غیرتعرفه‌ای) است. علاوه بر این، دو طرف تجاری توافق کردند که از موافقت‌نامه تجارت ترجیحی به سمت آزادسازی سراسری کالاها و انعقاد موافقت‌نامه تجارت آزاد حرکت کنند. به‌طور معمول در چارچوب موافقت‌نامه‌های تجارت آزاد، کشورهای عضو می‌توانند حسب توافق، تعداد معدودی از کالاها تحت عنوان فهرست حساس یا منفی را از شمول آزادسازی تجاری مستثنی کنند که براساس توافق اولیه حداکثر 20 درصد از کدهای تعرفه‌ای را شامل خواهند شد. باقیمانده این فهرست، حدود 80 درصد کدهای تعرفه‌ای، در قالب فهرست مثبت جهت اعطای امتیاز تعرفه‌ای متقابل مبادله خواهند شد که حذف امتیاز آنها در یک بازه زمانی یک تا ده سال به ثمر خواهد نشست. علاوه بر مشخص شدن فهرست منفی و مثبت ایران، فهرست کالاهایی که ایران می‌تواند از اوراسیا انتظار دریافت امتیاز تعرفه‌ای داشته باشد، در قالب فهرست درخواستی ایران از اوراسیا تهیه شده است. این اقلام، کالاهایی را دربرمی‌گیرند که در فهرست کالاهای صادرات فعلی و پتانسیل صادراتی ایران به این اتحادیه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و در مقابل هم اوراسیا برای ورود آنها، موانع سخت‌تری برپا نموده است. در طرح حاضر به دو روش مبتنی بر آمار خارجی اقتصاد، اقدام به ارائه فهرست منفی جهت خروج کالاهای خاص از فرآیند اعطای امتیاز به اوراسیا شده که نتایج روش اول به سه ویژه به سبب دربرگرفتن تمامی کدهای کالایی در آن نسبت به دیگری ارجح است. سپس فهرست پیشنهادی مثبت و زمان‌بندی حذف تعرفه ایران برای اوراسیا با استفاده از یک روش استانداردسازی، مشخص شده است. درنهایت نیز فهرست درخواستی ایران از اوراسیا جهت کسب امتیاز تعرفه‌ای از اوراسیا جهت گسترش صادرات ایران به این اتحادیه برپایه روش استانداردسازی ارائه شده است.