تاریخ:

1401

مجری:

مجيد جليلي, امین مالکی, عليرضا کلاهي صمدي, احمد تشکینی, افسانه شفیعی, مصطفی محمدی, سميه نعمت الهي, فاطمه رجبي, فخرالسادات فاطمي, مهدی محرمی, طيبه رهنمون پيروج, روقيه عالي‌زاده, محمدمهدي فتاح دماوندي, محمدجواد فدايي, محمد احمدی, محمد کاوه, علي آذرآيين, اميرحسين اقبالي

کلیدواژه ها:

سیاست صنعتی، سیاست نوآوری، نقش دولت

گزارش حاضر به دو قسمت اصلی بررسی تاریخچه سیاست صنعتی و بررسی تجربه کشورها اختصاص یافته است و در انتها سیاست‌های حوزه فناوری را به عنوان اصلی‌ترین دلیل برخی موفقیت محدود سیاست صنعتی در کشورهای در حال توسعه مورد بررسی قرار داده است. در فاز اول سیاست صنعتی ضمن مرور هفت دهه تجربه این سیاست در کشورهای در حال توسعه، ده عامل موفقیت و شش عامل بحران‌زایی سیاست صنعتی برشمرده شده است. چیدمان مطالعه حاضر به این ترتیب است که پس از مقدمه‌، در فصل نخست دلالت‌های سیاست صنعتی توضیح داده می‌شوند. این فصل ضمن بررسی نظریه‌های قدیم و جدید، به ویژه دیدگاه‌ها دهه ۱۹۷۰ به این سو را شرح و بسط مختصری داده و تغییر در مفهوم و محیط سیاست‌های صنعتی را پس از ظهور سازمان جهانی تجارت شرح و بسط می‌دهد. در این فصل تجربه کشورهای سنگاپور، کره‌جنوبی، تایوان، هند، آمریکا و اتحادیه اروپا در کنار منطقه آمریکای لاتین بررسی می‌شود. فصل دوم به شرایط موفقیت سیاست صنعتی می‌پردازد و تجربه چهار کشور هنگ‌کنگ،‌سنگاپور، تایوان و کره‌جنوبی را ذیل نظریه‌های جدید سیاست صنعتی بررسی می‌کند و سعی دارد تا بر نقش پررنگ مولفه‌ نوآوری در موفقیت این سیاست‌ تاکید کند. فصل سوم به بیان نردبان صنعتی شدن می‌پردازد. در این فصل تجربه‌های موفق سیاست صنعتی طی هفت دهه در قالب سه دسته کشورهای صنعتی شده مختلف که با فضای متفاوتی به لحاظ ابزارهای سیاست‌ صنعتی و بازارهای جهانی مواجه بودند، از یکدیگر متمایز شده و این فصل نیز در انتها ماتریس ابزارهای سیاست صنعتی را ترسیم می‌کند. فصل چهارم، سیاست صنعتی و نقش دولت است. در این فصل طی پنج موج مختلف، جایگاه دولت ذیل بسته‌های مختلف سیاست صنعتی تحلیل و تفسیر می‌شود. فصل پنجم، مولفه مهم منتج از فصل سوم یعنی نوآوری را به طور مبسوط توضیح می‌دهد. در این فصل سیاست‌های چهار کشور اندونزی، فیلیپین، سنگاپور و تایلند در حوزه نوآوری تحلیل شده و سپس یک الگوی راهبردی سه سطحی توسعه فناوری و نوآوری به عنوان متناسب‌ترین و فراگیرترین راهبرد ملاک عمل قرار گرفته، تجربه کشورهای مختلف در این الگو با شرح و تفصیل بیان می‌شود. با پایان فصل پنجم این مطالعه، جلد اول به اتمام رسیده و جلد دوم به موضوع رشته فعالیت‌های اولویت‌دار در سیاست صنعتی ایران خواهد پرداخت.