خلاصه مدیریتی: متغیرهای کلان اثرگذار بر نوسانات قیمتها (شاخصها، دوره زمانی و برخی مکانیزمهای اثرگذاری)
- تاریخ:
- دي 1402
- نویسنده:
- امیررضا سوری, فهیمه بهرامی, فاطمه پناهی
- کلیدواژه ها:
- متغیرهای کلان اقتصادی، قیمت، تورم، عرضه و تقاضا
طیف متنوعی از متغیرهای کلان اقتصادی بر تغییر قیمت¬ها و تورم در ایران موثر هستند. در شرایط کنونی مهمترین عوامل کلان تاثیرگذار بر تورم، قید بودجه و نقدینگی هستند. تورم ناشی از قید بودجه ممکن است به سبب افزایش مخارج دولت، کسری بودجه و یا کاهش درآمدها باشد که برآیند آن منجر به افزایش نقدینگی و یا تغییر نرخ ارز شود. تغییرات قیمتی ناشی از نقدینگی نیز بسته به سرعت گردش پول، میزان تزریق نقدینگی، سیاستهای دولتی و سرعت انتقال نقدینگی متفاوت است. نرخ ارز نیز به عنوان لنگر اسمی اقتصاد ایران تاثیر قابل توجهی از سایر متغیرها میپذیرد و بیشترین تاثیر را بر درآمدها و هزینهها و عرضه و تقاضای اقتصاد دارد. رابطه نرخ ارز و تورم، علیت دو طرفه است و به نوعی در آن تسلسل وجود دارد و به-طور مشخص نمیتوان گفت کدام عامل دیگری است. از طرفی برای بررسی دلایل تغییر قیمتها نیاز به آنالیز قیمتی کالاها است که ممکن است از کالایی به کالای دیگر متفاوت باشد، بنابراین برای تعیین عوامل موثر بر نوسانات کالاها ضرروری است مطالعات جداگانهای برای هر کالا انجام شود.