تاریخ:

شهريور 1403

نویسنده:

علی زاهدطلبان, فرزاد مرادپور

کلیدواژه ها:

ضرورت - بازطراحی - ساختار - نظام تعرفه‌ای - ایران

در دو دهه اخیر، روندهای تعرفه‌ای در سطح منطقه‌ای و جهانی تغییرات شدیدی نداشته و کاهش ملایمی در متوسط نرخ‌های تعرفه مشاهده می‌شود. با این حال، ایران در این دوره با کاهش‌های متوالی و سه تکانه شدید تعرفه‌ای در سال‌های ۱۳۸۱، ۱۳۹۲ و ۱۴۰۱ مواجه بوده است. این شوک‌ها نه از منظر سیاست‌های آزادسازی تجاری، بلکه به دلیل شوک‌های ارزی و انفعال سیاست‌های تجاری در مقابل سیاست‌های ارزی رخ داده‌اند. در پی اجرای مصوبه هیئت وزیران برای کاهش تعرفه‌ها از سال ۱۴۰۱، میانگین نرخ‌های تعرفه ایران به کمتر از ۱۴ درصد رسیده که کمترین میزان تاریخی آن است. این کاهش حتی در برخی شاخص‌های دسترسی به بازار، ایران را در سطحی پایین‌تر از برخی کشورهای در حال توسعه با توان رقابتی بالاتر قرار داده است؛ این در حالی است که ایران هنوز به سازمان جهانی تجارت نپیوسته و با تعهدات آتی کاهش تعرفه‌ها در مسیر الحاق به این سازمان روبه‌رو است. این شرایط بازنگری در سیاست‌های تعرفه‌ای کشور و بازطراحی نظام تعرفه‌ای را ضروری می سازد.