اتاق فکر با موضوع "رگولاتوری بخش ریلی در ایران؛ چالش‌ها و راهکارها" با حضور دکتر احمد تشکینی رییس موسسه، مهندس محمد سیاوشی رئیس کارگروه حمل‌ونقل ریلی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران (دبیر نشست)، دکتر افسانه شفیعی مشاور معاون هماهنگی و محیط کسب‌وکار وزارت صنعت، معدن و تجارت، دکتر مهرداد تقی زاده معاون اسبق حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی، دکتر سعید رسولی مدیرعامل سابق شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، مهندس صادق فشار مدیر عامل اسبق شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، دکتر محمد حجارزاده مدیر کل اسبق دفتر طرح جامع و مدل‌های حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی، مهندس عباس پوربصیر قائم مقام سابق شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، مهندس بابک احمدی و دکتر سبحان نظری رئیس هیات مدیره و دبیر انجمن صنفی شرکت های حمل‌ونقل ریلی و خدمات، مهندس حمید عزت آبادی پور،عضو کمیسیون حمل‌ونقل و لجستیک اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، دکتر مسعود فتحعلی رئیس بخش حمل‌ونقل ریلی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، دکتر یاسر حاتم‌زاده پژوهشگر گروه حمل‌و‌نقل معاونت امور زیربنایی و تولیدی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی و  دکتر الناز میاندوآبچی عضو هیات علمی موسسه در موسسه مطالعات و پژوهش‌هاي بازرگاني برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی، در ابتدای جلسه دکتر احمد تشکینی ریاست موسسه و مهندس محمد سیاوشی دبیر پنل توضیحاتی را در خصوص اهمیت موضوع رگولاتوری ریلی در ایران و هدف از برگزاری نشست بیان نمودند.

سپس دکتر افسانه شفیعی مشاور معاون هماهنگی و محیط کسب‌وکار وزارت صنعت، معدن و تجارت، خلاصه‌ای از نتایج پژوهش انجام شده با همکاری کمیسیون حمل‌ونقل و لجستیک اتاق ایران و با محوریت موضوعی الزامات و الگوی پیشنهادی برای تاسیس نهاد رگولاتوری ریلی در ایران را ارایه کرد.

وی چارچوبی پیشنهادی را به منظور طبقه‌بندی انواع ابزارهای تنظیم مقررات در صنایع ریلی بیان کرد و جایگاه نهادهای رگولاتوری ایران و دیگر کشورها را در این چارچوب با یکدیگر مقایسه کرد.

 شفیعی، اختیارات و مسئولیت‌های قانونی شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران را در قالب چارچوب فوق تبیین کرد و به وجود تعارض میان نقش‌های حاکمیتی، بازیگری و رگولاتوری (عدم استقلال شرکت، ماهیت چندگانه وظایف آن و دوگانگی حوزه وظایف مدیرعامل آن به عنوان معاون وزیر و مدیرعامل شرکت) و لزوم طراحی نهادی رگولاتوری مستقل برای بخش ریلی اشاره کرد.

وی در ادامه به بررسی ملاحظات پیش‌نیاز برای طراحی چنین نهادی شامل قیود حاکم بر حیطه اختیارات نهاد تنظیم‌گر، ترکیب اعضای این نهاد، الزامات ساختاری مربوط به استقلال نهاد و بودجه و اعتبارات پرداخت.

مشاور معاون هماهنگی و محیط کسب‌وکار وزارت صنعت، معدن و تجارت همچنین نکاتی را در خصوص الگوی ارتباطی نهاد پیشنهادی با شورای رقابت، امکان پیش‌بینی تشکیلات سازمانی برای نهاد و شرط استقلال آن از دولت و مواردی نظیر اختیارات و وظایف آن در حوزه رگولاتوری و جایگاه شورای رقابت به عنوان مرجع تشخیص مغایرت‌ها مصوبات نهاد بیان کرد.

وی با اشاره به جایگاه پیشنهادی نهاد رگولاتوری به عنوان یک نهاد زیرمجموعه شورای رقابت و سازوکارهای ارتباطی آن با سایر دستگاه‌ها از جمله شرکت راه‌آهن بر شش الزام تحقق الگوی پیشنهادی را جدایش عمودی زیرساخت از حمل‌ونقل، تغییر ساختا‌رهای حقوقی و تشکیلاتی راه‌آهن، اداره زیرساخت راه‌آهن بر مبنای یک شرکت تجاری، ایجاد خط مشی رقابتی در زمینه ترابری ریلی، ارائه اطلاعات شفاف، تحلیل ظرفیت شبکه و نحوه واگذاری آن قبل از شروع هر سال و بازنگری در قانون دسترسی آزاد به شبکه ریلی تاکید کرد.

در ادامه نشست، تعدادی از مباحثان به بیان نقطه نظرات و دیدگاه‌های خود در خصوص پیشنهادات مطرح شده برای ایجاد نهاد رگولاتوری ریلی در کشور پرداختند. در این ارتباط، تقی‌زاده معاون اسبق حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی تفکیک شدن وظایف تنظیم‌گری، اقتصادی و حاکمیتی شرکت راه‌آهن را ضروری دانست و با بیان تجربه نهاد تنظیم‌گری ریلی کشور انگلیس (ORR)،‌ بر اهمیت استقلال و قدرت این نهاد تاکید کرد.

سبحان نظری دبیر انجمن صنفی شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی و خدمات وابسته، با اشاره به افت شاخص‌های عملکردی حمل بار ریلی، بهره‌وری واگن و سرعت سیر بار در دوره سه‌ساله اخیر، سامان‌بخشی به این حوزه را ضروری دانست. وی در ادامه با تاکید بر اهمیت استقلال قوی نهاد رگولاتوری ریلی، پیشنهاد کرد: این نهاد جدای از شورای رقابت تعریف شود.

یاسر حاتم زاده پژوهشگر مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، افزود: این مرکز به موضوع اصلاح ساختار بخش ریلی ورود کرده که رگولاتوری ریلی یکی از مصادیق آن محسوب می‌شود و پرداختن صرف به این موضوع بدون توجه به دیگر مسائل اصلاح ساختاری نمی‌تواند اثربخشی لازم را در پی داشته باشد.

در ادامه، محمد سیاوشی رئیس کارگروه حمل‌ونقل ریلی اتاق ایران، حمل‌ونقل ریلی را حوزه‌ای راهبردی دانست که به جهت نقش آن به عنوان جایگزین حمل‌ونقل جاده‌ای، بویژه در حمل کالاهای اساسی، باید به آن به دید مساله امنیتی و ملی نگریست.

وی اظهار داشت: با همین شرایط فعلی شبکه ریلی و بدون نیاز به سرمایه‌گذاری اضافی، قابلیت افزایش 100 درصدی بهره‌برداری از شبکه وجود دارد.

همچنین مسعود فتحعلی رئیس گروه حمل‌ونقل ریلی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی بر لحاظ کردن رگولاتوری ریل و جاده به صورت یکپارچه در یک نهاد واحد که این نهاد یک عامل سومی حاکمیتی ایجاد شود، تاکید کرد.

در پایان جلسه احمد تشکینی رئیس موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی عنوان کرد: پیش‌نویس اولیه‌ای در حوزه تنظیم‌گری ریلی تهیه شده که به منظور بهره‌مندی از نظرات تخصصی، در اختیار اعضای نشست قرار داده خواهد شد تا در جلسات بعدی مورد بحث قرار گیرد.

/Content/upload/UKCPC-power point رگولاتوری.pptx