برگزاری کارگاه آموزشی "سیاست‌های صنعتی" و "عضویت در WTO"

کارگاه آموزشی مشترک موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی با موسسه اقتصاد بین الملل کره و موسسه اقتصاد صنعتی و تجاری کره، در روز دوم با برگزاری سه نشست در رابطه با مذاکرات عضویت در سازمان تجارت جهانی پایان یافت. در این نشست ها دکتر جون کیو سو و دکتر جونگ دوک کیم از موسسه اقتصاد بین الملل کره (KIEP) سخنرانی کرده و با متخصصان ایرانی به بحث و گفت و گو پرداختند.
در نشست سوم این کارگاه، دکتر سو به بررسی فرآنید کلی الحاق به سازمان تجارت جهانی پرداخت که شامل تبیین فرآیندهای ارائه پیش نویس رژیم تجاری، تشکیل گروه کاری و انجام مذاکرات دو جانبه و چند جانبه برای نهایی سازی بسته الحاق کشورهای درخواست دهنده می شد. البته دکتر سو در تبیین تک تک این موارد فنی و فرآیندی ، اذعان داشت که فرآیند الحاق هم از جهت شرایط داخل کشور و هم از جهت روابط بین المللی، علاوه بر اینکه فرآیندی تکنیکال می باشد، شدیدا سیاسی نیز است. زیرا که، نهایی سازی و ارائه رژیم های تجاری نیازمند اجماع سازی بین ذی نفعان حوزه مختلف اقتصاد داخلی و توجیه کردن آنها نسبت به اولویت های ملی کشور در رابطه با تجارت خارجی است. بدون این اجماع مسلما تیم مذاکره کننده شانس چندانی در پیش برد بده بستان های متعددی که در طول فرآیند مذاکره وجود دارد، نخواهد داشت. علاوه بر این، از آنجایی که با توجه به قوانین داخلی سازمان تجارت جهانی، حتی مخالفت یک کشور عضو می تواند کل پروسه الحاق عضو جدید را متوقف کند، مدیریت کردن روابط با سایر اعضای سازمان تجارت جهانی و نیز اجماع سازی بین آنها نقشی حیاتی در الحاق عضو جدید خواهد داشت. بدین ترتیب بدیهی است که فرآیندعضویت برای اقتصاد بزرگی همچون ایران زمان قابل توجهی را به خود اختصاص دهد؛ در این میان از نظر دکتر سو، آنچه اهمیت دارد ثبات تیم مذاکره کننده تجاری ایران در طول این سال هاست.
در نشست چهارم کارگاه، دکتر کیم به تحلیل مذاکرات الحاق در رابطه با خدمات و تعهدات خاص کشورها در این زمینه پرداخت. بخش خدمات بخصوص در بین کشورهای توسعه یافته به دلیل آنکه سهم عمده ای از تولید ناخالص داخلی را تشکیل می دهد، از اولویت بالایی برخوردار است و سهم 50 درصدی آن از تولید ناخالص داخلی کشورمان، شرایطی کمابیش یکسان برای ما ایجاد نموده است. دکتر کیم با مرور ساختارهای مذاکراتی این حوزه، با جزئیات به نحوه مذاکره برای باز کردن و یا بسته نگه داشتن حوزه های مختلف خدماتی اشاره داشتند. بدین منظور، شاخص محدودیت تجاری خدمات در حوزه های مختلف برای کشورهای مختلف مورد بررسی قرار گرفت تا بتواند درک جامعی از چگونگی واکنش سیاست گذاران در سایر کشورها نسبت به شرایط خاص، برای متخصصین ایرانی و در جهت تعیین باز بودن و یا بستن حوزه های مختلف خدماتی، فراهم آورد.
در نشست آخر این کارگاه، دکتر سو برای مذاکرات الحاق در رابطه با کالا ها و امتیازات تعرفه ای سخرانی نمود. این نشست با بحث های فنی و جزئی داغی در رابطه با اصول جبران، اولویت های کشوری در مذاکرات تعرفه ای، شکل های متفاوت تعرفه گذاری، نهایی سازی بازه های تعرفه ای، امتیازات غیرتعرفه ای و عضویت در طرح های بخشی ، بین متخصصین ایرانی و کره ای همراه بود. دکتر سو در طول سخنرانی خود بر این نکته تاکید کرد که به دلیل مذاکره پایه بودن کل فرآیند تعیین تعرفه ها و امتیازات مربوط به آنها و جزئیات گسترده ای که مانورهای متعددی را امکان پذیر می سازد، نتیجه نهایی رژیم تجاری کشورهای مختلف شدیدا وابسته به مسیر بوده و نمی توان در حال حاضر به صورت قاطعانه سمت و سویی برای بسته نهایی رژیم تجاری ایران پیش بینی نمود.
در روز اول این کارگاه آموزشی، محققان از موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی و موسسه سیاست های اقتصاد صنعتی و تجاری کره(KIET) به بحث و اظهار نظر در رابطه با سیاست های صنعتی و درس های مدل توسعه کره برای ایران پرداخته بودند. محتوای این کارگاه آموزشی به همراه فیلم جلسات در وب سایت موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی قابل دسترس است.