میزگرد «آسیب شناسی موانع پیش روی رقابت پذیری صنعت نساجی»

میزگرد «آسیب شناسی موانع پیش روی رقابت پذیری صنعت نساجی» با هدف بررسی وضعیت صنعت نساجی کشور از منظر ارتباط این صنعت با صنایع بالادست و پایین‌دست و نیز  شناسایی مشکلات و معضلات پیش‌روی رقابت‌پذیری آن توسط گروه پژوهش‌های صنعتی و معدنی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی  برگزار شد.
در ابتدای جلسه خانم دکتر افسانه شفیعی (رییس پژوهشکده توسعه صنعتی و معدنی) به ترسیم جایگاه صنعت نساجی در اقتصاد ایران و بخش صنعت و معدن کشور پرداخت. وی با اشاره به سهم 2 درصدی صنعت نساجی در خلق ارزش‌افزوده و سهم 5/6 درصدی آن در اشتغال‌زایی، این صنعت را از جمله صنایع کلیدی با توان اشتغال‌زایی بالا در زنجیره پایین‌دست، برشمرد.
در ادامه این میزگرد، صنایع ریسندگی و بافندگی و فرش ماشینی و موکت به عنوان دو زیربخش با بیشترین ارزش‌آفرینی و درآمدزایی ارزی از منظر شرایط حاکم بر بازار نهاده‌ها و عوامل تولید، تقاضا، ساختار بازار، رقبا، استراتژی و زیرساخت‌های پشتیبان مورد بررسی قرار گرفتند.
پس از ترسیم وضعیت صنعت نساجی و زیربخش‌های کلیدی آن، هر یک از اعضای پانل به تشریح راهکارهای ضروری برای ارتقا توان رقابت‌پذیری و توسعه صادرات این صنعت پرداختند.
ضعف در سیاست‌های حمایتی از بخش خصوصی
در ابتدا علیمردان شیبانی نایب رئیس هیات مدیره انجمن صنایع نساجی ایران با اشاره به نقش دولت در حمایت از صنعت نساجی و تسهیل تامین نهاده‌ها، بنگاه‌های خصوصی را دارای توانمندی لازم در تولید محصولات نساجی با کمیت و کیفیت لازم عنوان کرد و گفت: برخی سیاست‌ها و برنامه‌های پیاده شده از سوی دولت مانع تقویت و گسترش این صنعت شده است.
وی برخی الزامات ایمنی و زیست‌محیطی غیرضروری، مالیات بر ارزش افزوده، اعمال محدودیت در انتخاب مبادی تامین مواد اولیه (پنبه)، اعمال تعرفه بر واردات نهاده‌ها، عدم عرضه محصولات پتروشیمی (الیاف مصنوعی) در داخل کشور، دشواری گشایش اعتبار برای واردات مواد اولیه (همچون پلی‌پروپیلن) را از جمله مهم‌ترین معضلات این صنعت عنوان کرد.
وی قاچاق محصولات نساجی به داخل کشور و عدم پرداخت هرگونه مالیات، تعرفه و ... را سبب کاهش قیمت تمام شده محصولات قاچاق نسبت به تولید داخلی عنوان کرد و افزود: موارد یاد شده نیز از جمله موانع فعال‌سازی ظرفیت¬های خالی تولید در داخل کشور  است. 
شیبانی بر توسعه ارتباطات سیاسی و فرهنگی با سایر کشورها و ضرورت ثبات قوانین و مقررات صادراتی تاکید کرد و گفت: موارد یاد شده از الزامات سیاست‌گذاری پایدار صادراتی برای توسعه بازارهای خارجی است.
اشتغال‌زایی بالای صنعت نساجی
در ادامه این میزگرد وحید حریری نایب رئیس اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران با اشاره به توان صنعت نساجی کشور در تولید محصولات با کیفیت به تشریح سابقه صنعت نساجی در صادرات پرداخت و گفت: این صنعت از پتانسیل بالایی در زمینه اشتغال¬زایی برخوردار است و با توجه به سابقه و مزیت‌های نسبی کشور در صنعت نساجی، توسعه توان صادراتی و اشتغال‌زایی از طریق سرمایه‌گذاری در صورت حمایت از این صنعت قابل تحقق است.
وی ضمن تاکید بر تربیت نیروهای متخصص و سرمایه‌گذاری در امر تحقیق و توسعه از سیاست‌های مدیریتی به عنوان عامل کلیدی برای موفقیت بنگاه‌های این صنعت یاد کرد و افزود: موفق یا ناموفق بودن حضور بنگاه‌های بزرگ در صنعت نساجی نشان‌دهنده اهمیت سیاست‌های مدیریتی در قیاس با اندازه بنگاه است. 
کاهش قدرت رقابت پذیری به دنبال کاهش سوددهی صنعت 
حسن نیلفروش زاده نماینده هیات مدیره انجمن صنایع نساجی ایران در این میزگرد با بیان اینکه صنعت نساجی پل صنعتی شدن کشورها بوده و اغلب کشورهای صنعتی روند صنعتی شدن را با سرمایه‌گذاری بر این صنعت آغاز کرده‌اند، گفت: متاسفانه طی سال‌های گذشته به دلیل فشارهای وارد شده، حاشیه سود صنعت کاهش یافته و در 10 سال گذشته نیز سرمایه‌گذاری لازم در این صنعت صورت نگرفته است. 
وی ادامه داد: در حال حاضر ظرفیت ریسندگی و بافندگی، توانایی تامین 80 درصد نیاز داخل را دارد. عامل مهم در افزایش سرمایه‌گذاری، حاشیه سود بالا است و اگر فشارهای وارد شده بر صنعت از سمت قاچاق، تعرفه، مالیات بر ارزش افزوده کنترل گردد می‌توان از محل افزایش درآمد و سود، سهمی به سرمایه‌گذاری در این صنعت اختصاص داد. 
نماینده هیات مدیره انجمن صنایع نساجی ایران، سرعت تولید و تحویل کالا، کیفیت و طراحی مناسب و قیمت تمام شده پایین را سه عامل کلیدی موثر بر صادرات نساجی عنوان و خاطرنشان کرد اندازه مناسب بنگاه‌ها نقش بسزایی در دستیابی به سه عامل یاد شده دارد و افزود کشور هم از نظر تامین مواد اولیه این صنعت و هم از نظر جغرافیایی و دسترسی به بازار مصرف، دارای مزیت است که این امر می‌تواند به عرضه سریع و ارزان محصولات به بازارهای جهانی کمک کند. 
اصلاح سیاست ها، قوانین و مقررات و تقویت نگاه صادراتی، لازمه افزایش صادرات صنعت
در ادامه میزگرد سعید جلالی قدیری دبیر اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران مهمترین معضل این صنعت را قاچاق دانست و گفت: مطابق با آمارهای رسمی بیش از 5 میلیارد دلار واردات پوشاک به کشور صورت می‌گیرد، این در حالی است که تولیدکنندگان داخلی با بهره‌گیری از 35 درصد ظرفیت تولید حدود 50 درصد نیاز داخل را تامین می‌کنند. وی علت این امر را پایین بودن قیمت محصولات قاچاق در مقایسه با تولیدات داخلی دانست و اظهار کرد محصولات داخلی به دلیل استفاده تولیدکنندگان از وام‌هایی با بهره بالا، پرداخت مالیات بر ارزش افزوده و نیز دسترسی مشکل به نهاده‌ها از قدرت رقابت‌پذیری پایین‌تری در مقابل محصولات قاچاق که مشمول تعرفه و عوارض گمرکی نمی‌شوند، برخوردارند. در ادامه، ایشان از اصلاح دستورالعمل واردات و استفاده از کد رهگیری کالا به عنوان دو راهکار مهم برای مبارزه با قاچاق یاد کردند.
قدیری با بیان وجود مزیت نسبی در صنعت نساجی افزود این صنعت از پتانسیل صادراتی لازم برخوردار است ولیکن  به علت عدم امکان انجام تبادلات بین بانکی و آشنایی ناکافی تولیدکنندگان با روش‌های بهینه بازاریابی، محصولات این صنعت از جایگاه مطلوبی در بازارهای جهانی برخوردار نیست. ایشان ضمن اشاره به ضرورت ایجاد و توسعه هسته‌های صادراتی در قالب کنسرسیوم‌های صادراتی و شرکت‌های بازرگانی، حمایت‌های دولت در تامین بخشی از هزینه‌های تحقیقات بازار در راستای کاهش هزینه‌ها را در  ارتقاء جایگاه صادراتی این صنعت موثر دانستند.
در پایان، قدیری حمایت‌های دولت در قالب واردات ماشین‌آلات نساجی (به دلیل ثبات نسبی نرخ ارز در وضعیت فعلی) و تامین بخشی از هزینه‌های بیمه پرداختی تولیدکنندگان را راهکارهایی موثر برای کاهش هزینه‌های تولید و ارتقا رقابت‌پذیری محصولات این صنعت برشمرد.
ضرورت اصلاح نژاد پنبه تولیدی کشور 
مجرد نماینده اداره الیاف پنبه‌ای و مصنوعی وزارت صنعت، معدن و تجارت از تعرفه ده درصدی پنبه به عنوان یکی از موانع رقابت‌پذیری محصولات نساجی مبتنی بر پنبه یاد کرد و اظهار داشت اصلاح نژاد پنبه‌های تولیدی در جهت آب‌بری کمتر و تولید محصول بیشتر می‌تواند در بهبود کیفیت محصولات موثر باشد.
 ایشان علاوه بر تاسیس کنسرسیوم‌های صادراتی، حمایت‌های دولت در راستای تسهیل حضور تولیدکنندگان در نمایشگا‌ه‌های بین‌المللی را روشی موثر برای بازاریابی محصولات داخلی برشمرد و بر حفظ حقوق مالکیت معنوی فرش دستباف و ماشینی ایران تاکید کرد.

محصولات پژوهشی
ارتباط با ما

 آدرس: تهران، خيابان كارگر شمالی، روبروی پارك لاله، ساختمان ١٢۰٤
 تلفن: ٦٦٤٢٢٣٧٨-٨۰
 دورنگار: ٦٦٩٢٩٦٣٤
 پست الكترونيک: info@itsr.ir