نشست علمي "الحاق به سازمان جهاني تجارت از منظر توسعه" برگزار شد.
معاون دبيركل آنكتاد با اشاره به درهم تنيدگي جوامع در عصر حاضر، الحاق به سازمان جهاني تجارت WTO را در تسهيل تعامل با اقتصاد جهاني امري ضروري دانست و گفت: در واقع تجارت مسيري براي رقابت به شمار ميرود. اما کسب توان رقابت نيازمند برنامهريزي، داشتن سياست ارتقاي فناوري و تعيين جايگاه سياست تجاري در کل برنامه اقتصادي کشورها است.
به گزارش روابط عمومي موسسه مطالعات و پژوهش هاي بازرگاني، خواكيم رايتر در سخنراني علمي با عنوان "الحاق به سازمان جهاني تجارت از منظر توسعه" كه در موسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني با حضور دكتر محمدرضا رضوي رييس، مديران و پژوهشگران اين موسسه و سايرين مدعوين و علاقمندان از بخش دولتي و بخش خصوصي برگزار شد، بر جذب سرمايه گذاري خارجي تاكيد كرد و افزود: با جذب سرمايه گذاري خارجي ميتوان از پساندازهاي کشورهاي ديگر بهرهمند شد اما بايد تلاش كرد تا سرمايهگذاري خارجي در ارتباط و اتصال با شرکتهاي داخلي صورت گيرد تا بيشترين سرريزها را به همراه داشته باشد.
وي با اشاره به شكلگيري زنجيرههاي جهاني ارزش در دنياي امروزي اظهار كرد؛ براي اينکه کشوري بتواند در اين زنجيرهها حضور داشته باشد بايد شرايط لازم را ايجاد و هزينههاي تجاري خود را کاهش دهد. در غير اين صورت نميتواند وارد زنجيرههاي جهاني شود و ارتقا يابد و اگر كشوري به عنوان ضعيفترين حلقه زنجيره باشد هيچکس حاضر نيست آن كشور را در اين زنجيرهها درگير كند.
رايتر، تجارت را ابزاري براي ايجاد اشتغال و کسب ارزش افزوده بالا عنوان كرد و گفت: تجارت ميتواند در جهت ارتقاي کيفيت هم نقش موثري داشته باشد.
وي ادامه داد: هر چند تجارت موتور رشد است اما نبايد تصور کرد نقش آن همواره مثبت است. تجارت موتوري است که ايجاد فرصت ميکند و درعين حال ميتواند تخريب هم به دنبال داشته باشد.
دبير كل آنكتاد تصريح كرد: در واقع خلق فرصت و تخريب در تجارت توامان صورت ميگيرد. هر چند تجارت در مجموع برايند مثبتي دارد اما ميتواند به برخي آسيب هم بزند و براي اينكه آسيبهاي تجارت تحملپذير شود بايد برنامههاي تامين اجتماعي گسترش يابد.
وي با بيان اينكه الحاق به سازمان جهاني تجارت ابزاري است تا اقتصاد ايران را به حركت درآورد افزود: بايد ايران از اين ابزار استفاده كند و الحاق وقتي کارآمدي خواهد داشت که برنامه بلندمدتي براي اقتصاد داشته باشيد و مشخص کنيد که از الحاق در راستاي برنامه بلندمدت خودتان چه انتظاري داريد.
رايتر تصريح كرد: کشورهايي که سياستهاي صنعتي گزينشي و هدفمند داشتند هزينههاي زيادي براي اين سياست ها صرف كردند و گاهي موفق شدند اما خيلي وقتها هم ناکام ماندند.
وي با اشاره به سياست تغيير ساختاري که توسط دني رودريک پيشنهاد شده است، گفت: آموزش دادن نيروهاي جوان، ارايه خدمات زيربنايي به همراه کاهش هزينه هاي غيرضروري تجاري ميتواند زمينه را براي فعاليت هاي اقتصادي فراهم کند.
معاون دبير كل آنكتاد در ادامه اظهار كرد: هر چند بايد توجه داشت كه بخشي از نيازهاي كشور در داخل توليد ميشود اما تاكيد سنتي بر جايگزيني واردات ميتواند مانع حضور كشورها در زنجيرههاي جهاني ارزش شود.
رايتر با بيان اينكه براي ترغيب توليد داخلي نبايد بر نقش تعرفههاي گمركي تمركز كرد بلكه بايد حمايتهاي كلي از قبيل تسهيل فعاليتها در داخل و بسترسازيهاي مفيد مورد تاكيد قرار گيرد افزود: اين امر مانع حضور در زنجيرههاي جهاني ارزش كه امروزه حياتي تلقي ميشوند خواهد شد كه هرگز به نفع اقتصاد كشور نيست.
وي ادامه داد: بجاي اينكه بر حمايت از بنگاهها از طريق تعرفههاي گمركي توجه شود بهتر است بر توانمندسازي مردم متمركز شد تا موانع از ميان برداشته شود. چراكه اگر سياست جذب سرمايه گذاري خارجي با سياست تجاري هماهنگ شود، ميتوان وارد زنجيرههاي جهاني ارزش شد و صادرات داشت.
رايتر گفت: اما اگر جايگزيني واردات را مبناي عمل قرار دهيم به طور قطع با مشكل مواجه ميشويم چرا كه ايده اصلي زنجيرههاي جهاني ارزش، سادهتر كردن واردات با ايجاد ارزش افزوده بر كالاهاي وارداتي كه مجدداً صادر مي شود، است اما اگر با جايگزيني واردات بخواهيم اين كار را انجام دهيم موفق نميشويم.
وي در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه آيا شما الحاق به سازمان جهاني تجارت را ضرورتي براي رسيدن به مسير توسعه ميدانيد، افزود: اكنون الگويي كه توسط سازمان جهاني تجارت در جهان مستقر شده به الگويي جهان روا بدل شده است. اگر اين سوال در دهه 50 ميلادي پرسيده ميشد پاسخش اين بود كه بايد فكر كنيم و ضرورتاً الحاق به گات براي توسعه ضرورت نداشت. اما امروز ماجرا بسيار متفاوتتر از آن زمان است. هر چند الحاق به سازمان جهاني تجارت به خودي خود معجزه نميكند، اما در شرايط امروز اقتصاد جهاني شما بدون الحاق به سازمان جهاني تجارت به عنوان بخشي از جامعه اقتصادي جهاني تلقي نميشويد.
معاون دبير كل آنكتاد ادامه داد: مادامي كه الحاق صورت نگيرد جا انداختن اين كه شما هم بخشي متناسب و هماهنگ با اقتصاد جهاني هستيد دشوار است. اين وضعيت با پيوستن كشورهاي بيشتري به سازمان جهاني تجارت تشديد ميشود و به شما به عنوان اقتصادي خارج ازWTO فشار مضاعفي وارد مي كند. از اين رو بله بايد گفت كه امروزه الحاق به سازمان جهاني تجارت براي توسعه اقتصادي ضرورت است و به همين جهت شما بايد توسعه خودتان را به نحوي تعريف كنيد كه الحاق به WTO در راستاي آن قرار بگيرد نه در مقابل آن.
رايتر با تاكيد بر اينكه با همه وجوه مثبت و منفي تجارت، در شرايط فعلي الحاق به سازمان جهاني براي ايران امري ضروري است افزود: در اين فرايند آنکتاد آمادگي كمك به ايران را دارد. آنکتاد هم در جريان مذاكرات الحاق و هم پس از آن در بسياري از كشورها حضور فعالي داشته و دارد و کمکهاي لازم را ارايه ميكند.
وي به سابقه همکاري هاي آنکتاد با ايران اشاره و اظهار اميدواري کرد كه اين همکاريها در فرايند الحاق ايران عميقتر و دامنه بيشتري پيدا کند.
گفتني است،خواكيم رايتر معاون دبيركل آنكتاد، سالها به عنوان سفير كشور سوئد در سازمان جهاني تجارت بود و سمتهايي همچون رياست ركن بررسي سياست تجاري، رياست گروه كاري الحاق كشور ليبريا و رياست شوراي تجارت خدمات را در سازمان جهاني تجارت به عهده داشته است. ايشان مدتي نيز به عنوان رييس واحد سياست تجاري سوئد در اتحاديه اروپا و نماينده اين كشور در كميته سياست تجاري كميسيون اروپا فعاليت مي كرد. رايتر از ژانويه سال 2015 ميلادي توسط آقاي بان كي مون به سمت معاون دبير کل آنکتاد منصوب شده است.